रवि दाहाल
वीरगन्ज ।गरिब विपन्न वर्ग र समुदायका सदस्यहरुको आर्थिकको उत्थानका लागी गठन गरिएका सहकारी संस्थालाई यसका साचालकले ठगीको माध्यम बनाएका छन् । वित्तिय कारोबारबारे सामान्य ज्ञान समेत नहुँदा बचत तथा ऋण सहकारी संस्थाबाट सेवा लिइरहेका उपभोक्ता ठगिएका छन् ।
आपुना सदस्य तथा उपभोक्तामाझ प्रवाहित गर्ने ऋणमा सहकारी संस्थाहरुले मनपरी गर्दै जथाभावी ब्याज र सेवा शुल्क असुलेर उपभोक्ताको ढाड भाँच्ने काम गरेका छन् । उपभोक्तालाई ऋण प्रवाहमा वार्षिक २२ प्रतिशत ब्याज दर भन्दै ऋण प्रवाह गरिएपनि दुई प्रतिशत सेवा शुल्क र अन्य खर्च समेत जोडेर सहकारीले असुल्ने भएकाले उपभोक्ताले वास्तविकरुपमा वार्षिक ३२ प्रतिशत भन्दा चर्को ब्याजदर तिर्नु परिरहेको हुन्छ ।
सहकारीका सदस्यले सहकारी संस्थामा जम्मा गरेको निक्षेपको सुरक्षणका आधारमा आफूलाई आवश्यक परेका बेला ऋण िलंदा उस्ले ऋण चुक्ता नगरेसम्म आपुनो निक्षेपबाट ब्याज पाउँदैन र निक्षेपभन्दा तीनदेखि पाँच प्रतिशत बढी दरमा ऋणको ब्याज तिर्नु परिरहेको हुन्छ ।
सहकारी कार्यविधी २०६८ ले सहकारी संस्थाले प्रवाह गर्ने ऋण कर्जामा घट्दो दरमा ब्याज असुल्न पाउने प्रावधान तोकेको भएपनि बारा पसा्रका अधिकांश सहकारी संस्थाले समान दरमा ब्याज असुली रहेका छन् । एक वर्षका लागी एक लाख रुपैयाँ ऋण लिएका उपभोक्तासँग सहकारी संस्थाले वर्षभरिको साँवा र ब्याज रकम जोडेर मासिक किस्ता तोक्ने गरेका छनन् । उपभोक्ताले साँवा चुक्ता गर्दै जाँदा चुक्ता गर्न बाँकी रहेको मूलधनमा मात्र ब्याज असुल्न पाउने प्रावधान सहकारी नियमावली र कार्यविधीले तोकेको छ ।